Basamak ve Bölük Kavramları

Bölük Kavramı

Sayıları en sağdan ( size göre sağ ) başlayarak üçerli gruplar halinde yazarız. 

Bu grupların her birine “bölük” denir. Bölükteki sayılar benzer değerleri temsil ettiği için gruplandırılmışlardır. Gruplandırma ( bölüklendirme ) sayesinde daha kolay sayıları okuyabilir, yazabilir ve işlem yapabiliriz. 

$$ \text {bölük = grup } $$

Örneğin; Binler bölüğündeki sayıların değerleri Bin, On Bin ve Yüz bin dir. Hepsi de binliklerden oluşmuştur. O yüzden binler bölüğüne adı üzerinde “binler” bölüğü denir.

Milyonlarda  Bölükler

Sayıyı en sağdan başlayarak sola doğru 3 erli gruplandıralım. 

$$436 \text { }128 \text { }786$$

"Dört yüz otuz altmı milyon yüz yirmi sekiz bin yedi yüz seksen altı"

Bu sayı ;

4 tane 100 milyon = 400 Milyon 

3 tane 10 milyon = 30 milyon

6 tane 1 milyon = 6 milyon

Toplamda 436 tane milyonluk

1 tane 100 bin = 100 bin

2 tane 10 bin = 20 bin

8 tane bin = 8 bin 

Toplamda 128 tane binlik

7 tane 100 = 700 

8 tane 10 = 80 

6 tane 1 = 6

786 tane birlikten oluşmuştur.

Gördüğünüz gibi bölüklerdeki tüm sayılar aynı cinstendir. Birler bölüğündeki tüm sayılar birlik, binler bölüğündeki tüm sayılar binlik, milyonlar bölüğündeki tüm sayılar milyonluktur. 

Basamak Kavramı ve Basamak Değeri

Biz onluk sayı sistemini kullanırız ve sayıları belirli bir düzende soldan sağa doğru yazar gideriz. Sayıları yazarken de rakam dediğimiz işaretlerden yararlanırız . 0 , 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 .. bu rakam / sayılarla şöyle bir düzende yeni sayılar oluşturayım ;

Eğer 1 ve 0 ı belirli bir düzende birleştirirsek ( 1 i sola 0 ı sağa yazarsak ) 10 elde ederiz,  

1 in yanına 1 tane daha 1 koyarsak 11 elde ederiz, 1 i önce 2 yi sonra yazarsak 12 "on iki" elde ederiz. Eğer 2 yi önce yazarsak 1 i sonra yazarsak anlam değişir ve bu sefer 21, "yirmi bir " elde ederiz. 

işte sayıyı sağa ya da sola yazmamız anlamını değiştirdi, çünkü sayı aynı sayı, 2 olmasına rağmen bulunduğu yer değiştiği için anlamı da değişmiş oldu. Sayılar bulundukları yere göre anlam kazanırlar.

 

 Sayıların bulunduğu yere, basamak denir, bulundukları yer o sayıya bir anlam katar. İşte bu anlama o sayının yer değeri, yani basamak değeri denir.

$$845$$

"Sekiz yüz kırk beş" 

Bu sayıda ;

8 tane 100 lük = 800

4 tane 10 luk = 40

5 tane 1 lik = 5

Burada 5 , 5 tane 1 liği temsil ediyor yani 5 anlamına geliyor, basamak değeri 5 dir.

$$957$$

"Dokuz yüz elli yedi" 

Bu sayıda ;

9 tane 100 lük = 900

5 tane 10 luk = 50

7 tane 1 lik = 7

Burada 5, 5 tane 10 luğu yani 50 yi temsil ediyor, sayı olarak 5 yazılmış ama 50 anlamına geliyor.

$$542$$

"Beş yüz kırk iki" 

5 tane 100 = 500

4 tane 10 = 40

2 tane 1 = 2 

Burada 5, 5 tane 100 lüğü temsil ediyor, sayı olarak 5 yazılmış ama bulunduğu yerden dolayı 500 anlamına geliyor. 

Sayımız her yerde 5 olmasına rağmen bulunduğu yere göre farklı anlamlar kazandı. Buna basamak değeri denir. 

Sayıları okurken sayının kaçı temsil ettiğini aslında söylüyorsunuz ! 

$$ 759 \text { } 396 \text { } $$

"Yedi yüz elli dokuz bin üç yüz doksan altı "

"Burada 7 yazılmış ama anlamı 700 bindir "

Basamaklar ve Sayıların Basamak Değerleri

Milyonlara kadar basamaklara bakalım;

Basamak değerleri ;

Sayıları okunuşu size basamak değeri hakkında bilgi verir. Sayının okunuşuna dikkat edin.