Hacmi ne ile nasıl ölçeriz ?

 Öncelikle şunun cevabını vermeliyiz , Hacmini ölçeceğimiz madde katı mı ? sıvı mı ? gaz mı ?

Zira katıların , sıvıların ve gazların hacimlerini ölçmek için farklı yöntemler ve farklı aletler kullanıyoruz.

Katıların hacmi

Katıların hacmini ölçmek için küplerden faydalanabiliriz. ( Faydalanabiliriz demek , başka şeylerle de ölçebiliriz anlamına gelir ) Türkiye metrik sistemi kullandığından hacmi , metre küplerle ölçeriz .

1 m³ - 1 metreküp şeklinde okunur. Kenarları 1 metre olan bir küp .


Peki hacmi daha az yada fazla ise ? Tabi ki , daha az olanlar için dm³ ( desimetreküp ) ve santimetreküp ( cm³ ) ve hatta mm³ , daha fazla olanlar için dam³  , m³  ve son olarak km³

Genelde , hacim büyük olsa bile m³   ile ölçmeyi tercih ediyoruz .

Örneğin sınıfımızın hacmi ne kadardır ? gibi bir soruda şu aklımıza gelmeli ;

Sınıfın içini tavana kadar hiç boşluk kalmadan , bu küplerle doldurmak için kaç tane küp gerekli ?

Az kalan yerlere dm³  ve cm³  leri kullanabiliriz.

Peki sınıfımızın hacmini , küplerle değil de , silindirle ölçsek ne olurdu ?

silindirlerle , aralarda boşluk kalacağı için tam olarak ölçemezdik. ( Örneğin bir kutuyu domates salçası kutularıyla doldurmak gibi )  Dolayısıyla silindir kullanmak mantıksız , onun için küp kullanıyoruz.

Örneğin çalışma masanızın hacminden kasıt , içinden kaç tane küp çıkarabilirim ?

Peki , şekli düzgün olmayan , örneğin taşın hacmini nasıl ölçebilirim ?

Taşı suyun hacminden yararlanarak yapabiliriz !

Örneğin ; taşı sıvının içine atarız ne kadar sıvı farkı oluşturdu ise , demekki hacmi o kadar "litre" dir . Litreden de dm³   e geçiş yapabiliriz.

Sıvıların hacmi 

Sıvıların hacmini hem m³ -metreküp-  ile hemde litre ile ölçebiliriz. 


1 m³  içine ne kadar sıvı , örneğin su koyabiliyorsak , o kadar sıvın hacmi 1 m³  dür .

Örneğin , 1 dm³  içine ne kadar sıvı koyabiliriz?

m³  den litreye nasıl çevirebiliriz ?

1 dm³  = 1 Litre , bu şekilde -küp- ten litreye geçiş yapıyoruz.



Şekilde yarım dm³   içine yarım litreye ( 500 ml ) sıvı konulmuş , kabın tamamı doldurunlunca 1000 ml , yani 1 litre olurdu.

Litreden  daha az miktarda sıvıları ölçmek için  dl ( desilitre ) , cl  ( santilitre ) ve ml ( mililitre )

Su sayaçlarınıza ve su faturalarınıza bakın ,  örneğin tüketilen miktar m³   =  56   yazar . Bu şu demek , yukarıda gördüğünüzün küp kadar su düşünün , tam 56 kez o küpü doldurup , içindeki suyu harcanmıssınız.

Benzinlikten benzin alırken dikkat edin , verilen miktar Litre olarak yazar .

Gazların hacmi 

Gazların hacmini yine küple ölçüyoruz . 1 m³   .  Gazlar bulunduğu kabın şeklini doldurduğu için tam ölçme nasıl ne şekilde oluyor tam olarak bilemiyorum .  Ayrıca gazların hacmi , basınç , sıcaklık gibi etkenlerle değişiyor .

Örneğin , dairelerde yaktığımız doğalgazı m³  hesabı satın alıyoruz . Doğalgaz faturalarınıza bakın ,  tüketim miktarının yanında m³   yazar .

Peki yukarıda , benzini litre alırken litre olarak aldığımızı söyledik peki benzinlikten otogaz alırken , ne yazıyor dikkat ettiniz mi ?

Yine litre !

Nedeni , LPG ( Liquid Petroleum Gas , Sıvılaştırılmış petrol gazı ) , siz sıvılaştırılmış gaz aldığınız için yine litre olarak veriliyor.

 

 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Tam sayılarda bölme

Sözel ifadeleri cebirsel olarak yazma