Negatif Tam Sayıların Kuvvetleri
Üslü ifadelere giriş dersimizde pozitif tam sayıların kuvvetini almayı öğrenmiştik. Şimdi negatif tam sayıların kuvvetlerini inceleyelim ;
Herhangi bir negatif tam sayının alarak örnekle başlayalım ;
(−2)5=?
Parantez içerisinde -2 ifadesinin ( -2 ) , 5 kez yan yana yazılıp çarpılması anlamına gelir. Yapalım ;
(−2)5=(−2).(−2).(−2).(−2).(−2)=
işaretin durumuna bakalım ;
Biliyorsunuz , eksi ile eksinin çarpımı + dır .
(−2)5=−32
Sayılarla sayılar , işaretlerle işaretler çarpılır . Eğer işaretlerin çarpımını iyi biliyorsanız , herhangi bir sorun yaşamazsınız.
(-2) nin üssü 5 değil de 4 olsaydı nasıl bir sonuç çıkardı bakalım ;
(−2)4=?
4 kez (-2) nin yan yana yazılıp çarpılması anlamına gelir,
(−2)4=(−2).(−2).(−2).(−2)=
(−2)4=16
( - ) ile ( - ) nin çarpımı + olduğundan , ikili olarak gruplamaların sonucu + olur , eğer tek başına bir (- ) kalırsa , o eksi sonucu ( - ) ye çevirir .
(−5)100=
üslü ifadesinin değerinin pozitif ya da negatif olma durumunu inceleyelim .
üslü ifadenin anlamı 100 tane ( -5 ) in yan yana yazılıp çarpılmasıdır;
Her ikili grubun işaretleri çarpımı + olur , burada 50 tane ikili grup oluşturabiliriz . Açıkta işaret kalmaz.
(−5)101=
olmuş olsaydı ,
50 tane ikili grup oluşturulur , ikili grupların işaretlerinin çarpımmı + olur , geriye bir tane (-5) kalır .
Geriye kalan - , + ile çarpılır ve sonucu - yapar.
o halde genelleştirebiliriz;
(−a)n=
gibi bir ifadede ;
üst çift ise ifadenin değeri +
üst tek ise ifadenin değeri -
Peki , üslü ifadelerde parantezin bir önemi var mı ? Parantez nasıl bir anlam veriyor bakalım ;
−24?=?(−2)4
Bu iki ifade aynı anlama mı gelmektedir ? Sonuçları aynı mıdır ?
−24=−2.2.2.2=−16 yaparken ;
(−2)4=(−2).(−2).(−2).(−2)=16 yapar.
Benzer bir örnek daha verelim ;
−43?=?(−4)3
Verilen ifadeler birbirine eşit midir ?
−43=−4.4.4=−64
(−4)3=(−4).(−4).(−4)=−64
Gördüğünüz gibi sonuçlar aynı olmasına rağmen yapılan işlemler ve anlam farklıdır .
Sonucun aynı olması ya da olmaması önemli değildir.
Üstün neyin üzerinde olduğu neyi kapsadığını ve sizin nasıl hareket etmeniz gerektiğini belirler.
Bazı Örnekler verelim ;
(−5)2=(−5).(−5)=25
−52=−5.5=−25
(−2)5=(−2).(−2).(−2).(−2)(−2)=−32
−25=−2.2.2.2.2=−32
−43=−4.4.4=−64
(−4)3=(−4).(−4).(−4)=−64
Yorumlar
Yorum Gönder